Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit voornaamste gewest aangaande de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werd de Bataafse Republiek uitgeroepen. Na de staatsgreep over 21 januari 1798 werd op 23 april 1798 de Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werden onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement aangaande Texel
het departement betreffende een Amstel
het departement betreffende de Delf
Ernaast lagen tevens het departement met een Schelde en Maas en het departement betreffende de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed een nieuwe ordening niet en na de instelling in 1801 van dit Bataafs Gemenebest werden dit departement Holland ingesteld volgens de antieke gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest verwisselen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend met Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 het Koninkrijk Holland bij het Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département een la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden met een Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, bleef de rangschikking aanvankelijk ongewijzigd. Met een Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden de departementen vervangen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in de provincie Holland. Via minister Betreffende Maanen werd in de grondwetcommissie alsnog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "teneinde aan het verlangen van achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch het werd door een rest betreffende de commissie verworpen.[twee]
De andere provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen retour met Friesland naar Holland, maar een deel over Hollands Brabant was bij Noord-Brabant en in 1815 werd ook dit laatste Hollands Brabant, nederland aangaande Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werd in 1820 de grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Om een dominantie te beperken werd Holland bij een grondwetsherziening betreffende 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold dit immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat met Amsterdam en drong men aan op het herstel met de verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werden desalniettemin niet met tegemoetgekomen. Nadat een Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd die bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel met de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden een eilanden Vlieland en Terschelling voor de provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Rond 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake van ons samenvoeging met de provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk het die regelen aangaande een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en ons deel over Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst een provincie aan Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via remedie van een Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden via remedie van een Afsluitdijk met de provincie Friesland.
De provincie mag worden onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij dit Noordzeekanaal (en eerst dit IJ) ingeval grens werkt.
Ten zuiden aangaande dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden aangaande Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijkertijd het Gooi, originele site evenals ons dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet volkomen vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en verschillende, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zichzelf in het deel aangaande een provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en totaal in dit noorden een Kop over Noord-Holland met dit uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, dit voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust betreffende een provincie is grotendeels door duinen beschermd. Hier liggen welbekende badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden van het geweldige post om te lezen Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel van Kennemerland vormt de IJmond, met een Hoogovens en overige industrie: het kan zijn dit westelijk gebied van het Noordzeekanaal, betreffende zodra middelpunt de haven en sluizen van IJmuiden. Ten noorden aangaande Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op een noordpunt betreffende het haar laatste blog schiereiland een marinehaven Den Helder, daarnaast veerhaven wegens Texel.
Met een oostkust liggen historische steden zodra Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en ook het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (ooit een zeearm) en het Noordzeekanaal met een daarin, alang vervolgens niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, het uitgezonderd in Amsterdam in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te horen, omdat hier veel Amsterdammers wonen. De meeste typische dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier meer het lokale dialect betreffende een standaardtaal afwijkt; bovenal het Tessels en het Wierings hebben een heel eigen karakter.
Net indien in andere dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake aangaande een teruggang aangaande de dialecten. Zeker bestaan sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams is ter plaatse alsnog heel doorgaans gesproken. Overige dialecten, zoals het Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds ons barrière en het blijkt tevens uit de dialecten. De dialecten ten noorden over dit IJ bestaan een meest afwijkende.
Onder het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. Klik te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden met het IJ en Noordzeekanaal lijken meer op de dialecten van Zuid-Holland en geraken taalkundig ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Wel nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, betreffende ook Noord- ingeval Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen indien Volendam, Egmond of een Waddeneilanden hebben ons enorm eigen ontwikkeling doorgemaakt en zijn op sommige punten enorm conservatief gebleven, waar ze zichzelf op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom bijzonder scherp betreffende de omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De rangschikking over een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en is aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Vaak kan zijn op de verwantschap met dit Fries gewezen: met name de conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over veel gluiperig betreffende het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en heeft dit nimmer absoluut mogen vernieuwen, zodat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in de dialecten. Ofschoon deze theorie heel wat aanhang heeft, is ze via andere taalkundigen van de hand gewezen en zullen de Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV is ons overheids-NV, opgericht op 2 juli 2004, betreffende een Provincie Noord-Holland ingeval enige aandeelhouder. Een organisatie zorgt in opdracht van een besturen betreffende de recreatieschappen wegens een ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhoud over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (een gehele westzijde van Texel) en dit Nationaal een fantastische leeservaring Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (met Wijk aan Zee tot Schoorl), een Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige grotere en kleinere natuurgebieden, zoals dit Goois Natuurreservaat, de Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland vanwege dit hoofdartikel over het onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort